6:15 عصر پنج شنبه 86/9/8

بانکداری بیاموزید

نویسنده: محمد جاوید (احمدی)

بررسی ونظارت :

 

ازانجاییکه دربازار های اعتباری ، قرضه دهنده گان ( درمقایسه با قرض گیرنده گان ) ازفرصت های سرمایه گذاری وفعالیت های که شخص یا شرکت قرضه گیرنده انجام میدهد اگاه نیستند موضوع ( اطلاعات نا متقارت ) مطرح است . وجود چنین وضع باعث میشود که بانک ها دررابطه با اطلاعات به دو طریق عمل کنند ، بررسی ونظارت درواقع میتوان گفت که حرفه بانکداری یعنی تولید اطلاعات .

 

بررسی :

 

وجود مساله (گزینش نامناسب ) دربازارهای اعتباری ایجاب میکند که بانک ها درخواست کننده گان پرخطر را ازدرخواست کننده گان دیگر تفکیک کنند تا قرضه های شان سود اورشود . بانک برای اینکه بتواند اینکار را به شیوه اثر بخش انجام دهد . باید ازاشخاص یا شرکت های متقاضی قرضه اطلاعات قابل اطمینان جمع اوری کند یکی ازاصول مهم مدیریت ریسک اعتباری جمع اوری وبررسی اطلاعات میباشد .

هنگامیکه یکنفر به بانک مراجعه ودرخواست قرضه شخصی برای موتر ویا خانه  میکند ، اولین چیزی که باید انجام دهد ، اینست که فورم پرسشنامه مخصوص را پر کرده ، درباره وضعیت مالی خود اطلاعات دقیق ارایه کند . دراین پرسشنامه باید اطلاعات دقیق میزان حقوق ، حساب های بانکی ، سایر دارایها ( مثل موتر وبیمه نامه ها ) وقرضه های دیگر نوشته شود . همچنین باید سابقه شخص ازنظر قرضه وتوان پرداخت ماهانه قید شود اوباید دراین پرسشنامه سابقه کار و کارفرمایانش را ذکر کند وبه پرسش های دررابطه با سن ، وضعیت مدنی وتعداد بچه ها پاسخ دهد بانک برای بررسی اینکه ایا این قرضه چه میزان خطر دارد . ازاین اطلاعات استفاده میکند وسپس "نمره اعتباری "اوراق تعین میکند ، نمره اعتباری عددی است که از پاسخ های داده شده به دست میاید ومشخص میکند که گیرنده قرضه در مرحله پرداخت با چه مسایل یا مشکلات احتمال روبرو خواهد شد . میزان دقیق ریسک را نمیتوان به طریق علمی محاسبه کرد . بنابراین بانک مجبور است ، قضاوت خودرا نیز به کار گیرد . مسوول اعتبارات که وظیفه اش تایید یا رد درخواست قرضه میباشد احتمالا ازکارفرما شخص متقاضی میخواهد اطلاعات بیشتری به بانک بدهد حتی امکان دارد مسوول اعتبارات بانک به وضع ظاهری شخص هم توجه کرده وبه هنگام تصمیم گیری این عامل را هم منظور نماید . شاید به همین دلیل است که درخواست کننده گان قرضه با لباس های تمیز واراسته جهت گرفتن قرضه به بانک مراجعه میکنند.

هنگامیکه بانک میخواهد قرضه تجاری هم بدهد . باید اطلاعات را جمع اوری کند وشرکت های خوب را از شرکت های پرخطر تفکیک هم بدهد بانک درباره میزان سود وزیان شرکت درخواست کننده ونیز درباره میزان دارایها وبدهی های اش اطلاعاتی جمع اوری کرده درباره موفقیت احتمالی شرکت درخواست کننده هم ارزیابی های میکند ازاینرو مسوول دایره اعتبارات علاوه برجمع اوری اطلاعات در بازه میزان فروش ، برنامه های اینده شرکت ، محل معرفی قرضه مورد درخواست ومیزان رقابت دران صنعت پرسش های میکند وحتی ممکن است برای کسب اطلاعات دست اول به شرکت برود وفعالیت های انرا ازنزدیک ببیند .

 

داشتن تخصص دراعطای قرضه :

یکی ازویژه گیهای اصل بانک اینست که اغلب یک بانک درذمینه اعطای قرضه به شرکت های محلی یا به شرکت های که درصنایع خاص فعالیت میکنند متمرکز میشود . این بانک مذکور پرتفلوی قرضه های اشرا متنوع نمی سازد وخودرا درمعرفی خطر بیشتر قرارمیدهد ولی ازدیدگاه دیگری تمرکز روی قرضه های خاص دواشتن تخصص ، کار صحیح است وجود مساله " گزینش نامناسب" ایجاب میکند که بانک شرکت های را که دارایی ریسک های خطرناک هستند ازشرکت های دیگر تفکیک کند برای بانک ، جمع اوری اطلاعات در باره شرکت های محل اسان تر است میتواند میزان اعتبار انهارا درمقایسه با شرکت های دوردست راحت تر تعین کند وبه همین شیوه ، بانک قرضه دهنده ازطریق تمرکز بر مقصد خاص میتواند اگاهی های بیشتری درباره این صنایع بدست اورد وبه همین دلیل پیش بینی اینکه چه شرکت های قادر به پرداخت بدهی ها در موعد مقرر خواهند بود اسانتر است .

 

نظارت بر فعالیت ها :

گاه شخص یا شرکت درخواست کننده قرضه پس از گرفتند قرضه دست به فعالیت های مخاطره امیز میزند ودر نتیجه  نمیتواند درموعد مقرر قرضه را باز پرداخت کند ، بانک برای جلوگیری از " خطر اخلاقی " باید درقرارداد قرضه بند ها وقید های بگنجاند که گیرنده قرضه را از فعالیت های مخاطره امیز یا پر ریسک باز دارد بانک ازطریق نظارت بر فعالیت های شرکت قرضه گیرنده درمی یابد که ایا شرکت مفاد قرارداد قرضه را اجرا میکند یا خیر ؟ جمع اوری اطلاعات ونظارت بر فعالیت شرکت های قرضه گیرنده این مساله را روشن میکند که چرا بانک های موفق مبالغ سنگین صرف جمع اوری اطلاعات وحساب رسی انها میکند .

 

رابطه بلند مدت با مشتری :

راه دیگری که بانک میتواند ازشخص قرضه گیرنده اطلاعاتی را بدست اورد این است که رابطه بلند مدت با مشتری برقرار نماید واین یکی ازاصول مهم مدیریت ریسک اعتبارات میباشد .

اگر درخواست کننده قرضه دارای حساب جاری یا حساب پس انداز دران بانک باشد ، یا اینکه دریک دوره بلند مدت ازاین بانک قرضه گرفته باشد مسوول دایره اعتبارات میتواند با مراجعه به حساب ها وسابقه اواطلاعات خوبی بدست اورد.

گردش حساب جاری وحساب پس انداز درخواست کننده قرضه میتواند درمورد اینکه درچه زمان های درطول سال وبه پول نقد نیاز دارد واینکه قدرت نقد شونده گی دارایها وتوان بالقوه اوچقدر است اطلاعاتی دراختیار مسوول بانک قرار دهد .

بررسی چک های که درخواست کننده قرضه نوشته میتواند طرف های معامله اورا مشخص کند . اگر این شخص یا شرکت پیش ازاین  ازبانک قرضه گرفته باشد بانک مذبور درمورد پرداخت های وی اطلاعاتی خوبی خواهد داشت . رابطه بلند مدت مشتری به بانک موجب میشود که مصارف مربوط به جمع اوری اطلاعات کاهش یافته ، بانک راحت تر بتواند شرکت های پرریسک را ازسایر درخواست کننده گان خوب تفکیک کند.

ضرورت نظارت بانک بر فعالیت های شرکت گیرنده قرضه موجب میشود رابطه بلند مدت با مشتری افزایش یابد اگر درخواست کننده اهمیت پیش ازاین هم ازهمین بانک قرضه گرفته باشد . بانک قبلا راه های را برای نظارت برکار های مشتری درنظر گرفته است بنابرین مصارف نظارت بر فعالیت های مشتریان قدیمی درمقایسه با فعالیت های مشتری جدید کمتر است .داشتن سابقه یا رابطه بلند مدت به نفع مشتری وبانک است شرکتی که سابقه ورابطه پیش بینی با بانک دارد میتواند قرضه را با نرخ ربح کمتر بگیرد . زیراکه با مراجعه به سابقه او و پی بردن به این واقعیت که وی ریسک زیادی ندارد . بانک میتواند نرخ بهره کمتری برای وی درنظر بگیرد.

سابقه یا رابطه بلند مدت ، برای بانک مزیت دیگری هم دارد بانک به هنگام تدوین قرارداد ودرنظر گرفتن قید وبند های متعدد هرگز نمیتواند همه رویداد های احتمالی اینده را پیش بینی کند وبسیاری از فعالیت های مخاطره امیز شخص یا شرکت قرضه گیرنده قابل پیش بینی نیست .

به همین دلیل اگر شرکت یا در خواست کننده قرضه درصدد باشد که دراینده قرضه های با نرخ ربح کمتر بگیرد سابقه خودرابطه بلند مدت که با بانک برقرارمیکند اهمیت بدهد . درچنین حالت ، فرد یا شرکت باید بکوشد ازهرنوع فعالیت مخاطره امیز ( که در مفاد قرارداد قرضه هم گنجانیده نشده ) اجتناب کند بنابرین داشتن سابقه یا رابطه بلند مدت به بانک این امکان را میدهد که با رویداد های احتمالی وپیش بینی نشده هم برخورد مناسبی بکند واجازه ندهد که درمساله " خطر اخلاقی " حل نشده باقی بماند.

مزایای برقرارکردن رابطه بلند مدت با مشتری نشانگر این است که این روابط هم برای شرکت درخواست کننده قرضه سود مندانه وهم برای بانک یکی ازراه های ایجاد چنین رابطه اینست که بانک مزبور سهامی ازان شرکت خریداری کند ودارای منافع دران بشود تا بتواند فردی را به عنوان هیات مدیره درشرکت مزبور داشته باشد . امروز درایالات متحده امریکا وبسیاری کشور های دیگر تنظیم اینگونه قرارداد ها مانع قانونی داردچراکه ازدهه 1730 بانک ازسرمایه گذاری درسهام شرکت مانع شد.

 

تعهد به دادن قرض:

بانک میتواند روابط بلند مدت را با شرکت درخواست کننده قرضه برقرار کنند وازطریق تنظیم قرار دادمتعهد اعطای قرضه ، اطلاعاتی را جمع اوری کنند.

مقصود از تعهد قرضه اینست که بانک متعهد شود که مبلغ مشخص را با نرخ ربح معین ( که با نرخ ربح بازار ارتباط دارد ) دریک دور زمان مشخص به عنوان قرضه یا اعتبار به شرکت بدهد ، بیشتر قرضه های صنعتی وتجاری طبق قرار داد های قرضه تعهدات پیش بینی پرداخت میشود . فایده که اینگونه قرارداد برای شرکت دارد اینست که به هنگام نیاز ، اعتبار لازم را در اختیارخواهد داشت ، مزیت چنین قرارداد برای بانک اینست که با تعهد به دادن قرضه ایجاب میکند که شرکت بطور دایم درباره میزان درامد ، دارایی ، بدهی وازاین قبیل امور اطلاعاتی را به بانک بدهد تنظیم قرارداد متعهد به دادن قرضه روش بسیار مناسب برای کاهش مصارف مربوط به جمع اوری اطلاعات برای بانک میباشد . 

 

نظر شما ()

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

انستیتیوت عالی اداره و حسابداری
[عناوین آرشیوشده]